ΔΙΠΛΑ ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΣΤΙΣ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ ΜΙΛΤΟΣ ΠΑΝΤΕΛΙΑΣ / ΝΙΚΟΣ ΒΑΒΔΙΝΟΥΔΗΣ ΣΤΗ ΓΚΑΛΕΡΙ ΕΥΡΙΠΙΔΗ

ΜΙΛΤΟΣ ΠΑΝΤΕΛΙΑΣ
«Πτυχώσεις Μνήμης»

«…Η εξάσκηση του βλέμματος γίνεται εξάσκηση σκέψης και η ζωγραφική του Μίλτου Παντελιά  ο καθρέφτης της».  Claire Kueny

 Ένα ταξίδι αναζήτησης στη Μνήμη και τον Χρόνο που άρχισε με τα «Παλίμψηστα», πέρασε στις «Πτυχώσεις» και συνεχίζει σήμερα ο Μίλτος Παντελιάς, στη νέα του έκθεση ζωγραφικής «Πτυχώσεις Μνήμης»,  εγκαινιάζεται την Πέμπτη 23 Φεβρουαρίου 2017 στις 20.00 στη Γκαλερί Ευριπίδη.

 Στο επίκεντρο της ζωγραφικής του βρίσκεται η ανίχνευση των παλίμψηστων διαστρωματώσεων της μνήμης, με τις αναδιπλώσεις και τους κυματισμούς της να διαμορφώνουν νέα πλαίσια όρασης, καθώς η πτύχωση βιώνεται ως έκφραση μιας χωρίς τέλος διαδικασίας εξέλιξης και όχι ως πράξη περαίωσης.

Η ήσυχη χρήση του χρώματος, σε συνδυασμό με την επιδέξια εναλλαγή  του φωτός και της σκιάς οδηγούν το βλέμμα σε ένα μεταφυσικό βάθος, και τροφοδοτούν έναν  εσωτερικό διάλογο ανάμεσα στις πολλαπλές διαστρωματώσεις της μνήμης.

Η ρευστότητα της ύλης και η εμμονή στη λεπτομέρεια αποτυπώνεται με τρόπο ευλαβικό, ενώ το πνεύμα λειτουργεί ως κινητήριος μηχανισμός για την αλληλοδιείσδυση των εννοιών, που αναδιπλώνονται και ξεδιπλώνονται διαδοχικά στον χώρο και στον χρόνο, όπως οι κυματισμοί της θάλασσας.

Στα έργα του Μίλτου Παντελιά η αίσθηση συνδιαλέγεται με την ψευδαίσθηση, ο χρόνος διαστέλλεται, ενώ ο χώρος διεισδύει αποσπασματικά, με την ζωγραφική πράξη να λειτουργεί σαν μνημειακό ενσταντανέ και την ζωγραφική ύλη να αποκρύπτει επιδέξια την ίδια της την φύση.

Όπως επισημαίνει στον κατάλογο που συνοδεύει την έκθεση η Claire Kueny, Ιστορικός Τέχνης-Καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Paris 8: «… Η έκθεση «Πτυχώσεις μνήμης» συγκεντρώνει ένα μέρος της ευρύτερης εικαστικής έρευνας του Μίλτου Παντελιά η οποία άρχισε με τα «Παλίμψηστα», πέρασε στη συνέχεια στις «Πτυχώσεις» για να ολοκληρωθεί σήμερα με την κίνηση της θάλασσας. Τα έργα αυτά δεμένα σε ένα ενιαίο σύνολο με τις διαστρωματώσεις εικόνας – χρόνου, άλλοτε καλύπτοντας, αποκαλύπτοντας άλλοτε, διακινούν μια στοιβάδα μυστηρίου. Cumulus humilis. Μέσα στις πτυχώσεις των υφασμάτων και τους κυματισμούς της θάλασσας, κρύβονται μισοσβησμένα, αλλοιωμένα ενθύμια, ξυπνάει η μνήμη, ασταθής και πολύμορφη».

Μάλιστα, τονίζει ότι «Ολόκληρο το έργο του Μίλτου Παντελιά είναι μια αναζήτηση στο χρόνο. Η χρήση του παλίμψηστου στο κέντρο της ζωγραφικής του μας καλεί να φανταστούμε αυτό που δεν μπορούμε να δούμε. Να το ψάξουμε στη δική μας μνήμη. Να βλέπουμε κάθε φορά κάτι άλλο. Δεν θέλει τίποτα να μας αποκαλύψει. Η εξάσκηση του βλέμματος γίνεται εξάσκηση σκέψης και η ζωγραφική του Μίλτου Παντελιά ο καθρέφτης της».

Μίλτος Παντελιάς

Γεννήθηκε το 1954 στην Αθήνα.

Σπούδασε χαρακτική και λιθογραφία στην Ecole Nationale Supérieure des Beaux–Arts και στην συνέχεια Arts Plastiques στο Πανεπιστήμιο του Paris 8.  Έμεινε στο Παρίσι για έντεκα συνεχή χρόνια. Από το 1978 έχει πραγματοποιήσει τριάντα ατομικές εκθέσεις σε Ελλάδα, Γαλλία, Κύπρο, Βέλγιο, Ηνωμένο Βασίλειο και έχει συμμετάσχει σε πολλές ομαδικές εκθέσεις και συναντήσεις τέχνης στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Έχει φιλοτεχνήσει πλήθος χαρακτικών για συλλεκτικές

εκδόσεις. Έργα του περιλαμβάνονται στις συλλογές Κρατικών και Ιδιωτικών Μουσείων, σε Δημοτικές Πινακοθήκες και Ιδρύματα καθώς και σε πολλές σημαντικές ιδιωτικές συλλογές στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

Ζει και εργάζεται στην Αθήνα.

www.miltospantelias.gr

ΝΙΚΟΣ ΒΑΒΔΙΝΟΥΔΗΣ
Τravel Protographer of the Year (TPOTY)
«Faces+Masks»

Η βραβευμένη έκθεση φωτογραφίας του Νίκου Βαβδινούδη, «Faces + Masks» «Πρόσωπα + Προσωπεία», που κέρδισε το ενδιαφέρον κοινού και κριτικών, από το Λονδίνο, την Ελβετία και την Μάλτα, μέχρι το μακρινό Πεκίνο και διακρίθηκε στον διαγωνισμό Τravel Protographer of the Year (TPOTY),  ταξιδεύει στην Αθήνα και στην Γκαλερί Ευριπίδη, όπου εγκαινιάζεται την Πέμπτη 23 Φεβρουαρίου 2017 στις 20.00, σε επιμέλεια Μάριου Τeriade Eλευθερίαδη, παράλληλα με την παρουσίασή της στο Ελληνικό μουσείο της Μελβούρνης στα πλαίσια του Virgin Australia Melbourne Fashion Festival.

Μια έκθεση φωτογραφίας γεμάτη Ελλάδα, που καταγράφει το πανάρχαιο δρώμενο των Κωδωνοφόρων της Ανατολικής Μακεδονίας το τριήμερο, 6, 7 και 8 Ιανουαρίου, με την σύγχρονη ματιά του Νίκου Βαβδινούδη.             

Σκηνοθετώντας «Κωδωνοφόρους και Αράπηδες»

«Στόχος μου σε κάθε περίπτωση ήταν η ανάδειξη του προσώπου πίσω από τη μάσκα, της προσωπικότητας πίσω από τα κοστούμια, του ανθρώπου πίσω από την μεταμφίεση», δηλώνει ο Nίκος Βαβδινούδης και προσθέτει: «Οι φωτογραφίσεις σκηνοθετήθηκαν (stage photography). Με φόντο ένα απλό πανί και τεχνητό φωτισμό δημιουργήθηκε ένα στούντιο στη φύση, ενώ πολύ συχνά το ευρύτερο φυσικό περιβάλλον παρεισφρέει  στην εικόνα και την καθορίζει».
Παρότι στατικές, οι φωτογραφίες είναι έντονα θεατρικές. Προκειμένου να τονίσει το βλέμμα των ηρώων του και να αναδείξει τις λεπτομέρειες των κοστουμιών (προβιές λύκων ή τράγων), ο φωτογράφος χρησιμοποιεί στουντιακό φλας δουλεύοντας σε εξωτερικό χώρο.

«Σε κάποιες είναι έντονοι οι συνειρμοί με την Ελληνική μυθολογία. Έχοντας στάχτες στα πρόσωπα τους  ήθελα να θυμίζουν χάλκινα αγάλματα της αρχαιότητας. Σε άλλες, οι προβιές που φορούν δηλώνουν άμεσα τις αρχέγονες καταβολές τους. Το παιχνίδι του στησίματος με τις μορφές πίσω από τα πανιά,  θυμίζει το θέατρο σκιών, ένα ακόμα στοιχείο», σημειώνει ο καλλιτέχνης. 

Έντονος ο θαυμασμός και η ευγνωμοσύνη του Νίκου Βαβδινούδη για τους ανθρώπους που συνέβαλαν στην πραγματοποίηση αυτής της φωτογράφισης, όπως λέει ο ίδιος :  «Ήταν εντυπωσιακό το πώς στήνονταν από μόνοι τους μπροστά στην κάμερα, χωρίς να χρειάζεται να κάνω διορθώσεις. Ήθελα το βλέμμα τους στον φακό να είναι αυστηρό και βαθύ, και τα κατάφεραν. Πιστεύω ότι ακόμη και αν είχα τους καλύτερους ηθοποιούς δεν θα μπορούσαν να αποδώσουν αυτή τη δύναμη του βλέμματος. Ακόμη και οι ίδιοι όταν είδαν το αποτέλεσμα δεν πίστευαν στα μάτια τους». Μάλιστα, υπογραμμίζει ότι «η συμμετοχή των νεαρών παιδιών 15-18 χρόνων βεβαιώνει πως η φροντίδα και ο ζήλος για τη διατήρηση αυτής της παράδοσης έχουν περάσει στις νέες γενιές, που είναι βασικές πρωταγωνίστριες στα δρώμενα. Και αυτή είναι η μεγαλύτερη δύναμη που αποτυπώνεται στα έργα μου, της ελληνικής παράδοσης».

Ταξιδεύοντας στα χωριά της Δράμας και της Καβάλας

Η φωτογράφιση πραγματοποιήθηκε στα χωριά του νομού Δράμας Μοναστηράκι, Ξηροπόταμος, Πετρούσα, Πύργοι, Καλή Βρύση, Παγωνέρι, Βώλακας και στην Νικήσιανη του νομού Καβάλας, διήρκησε περισσότερα από δυο χρόνια, και όπως αποκαλύπτει ο Νίκος Βαβδινούδης, θέλησε να κρατήσει την αρχέγονη αίσθηση του σατυρικού δρώμενου συνδυάζοντας το φυσικό περιβάλλον με τεχνικές στούντιο.

Για τις ανάγκες του project χρησιμοποιήθηκαν, κατά περίπτωση, φυσικά σκηνικά, ενώ στις υπόλοιπες φωτογραφίες ο τεχνητός φωτισμός και το σκηνικό, προσδίδουν μια έντονη θεατρικότητα.  Οι ανθρώπινες μορφές παίζουν με το γύρω περιβάλλον και δημιουργούν ένα διάλογο με αυτό, ενώ η αφαίρεση της μάσκας εκπλήσσει τον θεατή και γεφυρώνει με απρόβλεπτο τρόπο τον άνθρωπο με τον εκάστοτε ρόλο.

Ad hoc ethnography

Ο έμπειρος ερευνητής του λαϊκού μας πολιτισμού Γιώργος Μελίκης αναφέρει στον κατάλογο που συνοδεύει την έκθεση:

«Τα εθνογραφικά αποτυπώματα έχουν μια και μοναδική-διαζευκτική πιθανότητα να καταγραφούν. Στην ώρα τους, στον τόπο τους και στην εξέλιξη της επιτέλεσής τους,  Ή να στηθούν επί τούτω ad hoc! Και είναι φυσικά θέμα διαχείρισης και κυρίως επάρκειας του καταγραφέα. Η εθνογραφική φωτογραφία μπορεί εύκολα να καλύψει και να αφομοιώσει τις όποιες πραγματικές-πρακτικές δυσχέρειες. Τις εγγενείς όμως, μέσα στις οποίες είναι εγκιβωτισμένο το σπέρμα, το συναίσθημα και το φως, δύσκολα τα αιχμαλωτίζεις με ένα κλικ. Όταν πρωτοείδα το projekt αυτό του Βαβδινούδη με τα επιτελεστικά δρώμενα της Δράμας και της Νικήσιανης Καβάλας, το πρώτο πράγμα που σκέφτηκα ήταν ότι εδώ έχουμε να κάνουμε με ad hoc ethnography.  Ίσως να πρόκειται για παρείσακτο νεολογισμό στο πεδίο της Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, όμως κάποια σημαντικά και ιδιαίτερα καταγραφικά αποτυπώματα, όπως αυτά του Νίκου Βαβδινούδη που έγιναν  ad hoc (επί τούτω) και που μας δίνουν την ένταση που αγγίζει τα όρια του αισθητικού επιτεύγματος, καλό είναι να τολμούμε και να τα λέμε με το όνομά τους».