Στην αρχή όλα είναι ειδυλλιακά. Εκείνο το πρώτο τεστ εγκυμοσύνης που κρατάτε με χέρια που τρέμουν σαν να είναι θεία αποκάλυψη. Εκείνη η αστεία, κλισεδιάρικη φωτογραφία του υπερήχου που ανεβαίνει στα social με το hashtag #babyloading, λες και κουβαλάς update της Apple και όχι ένα μελλοντικό πλάσμα που θα σου κάνει την ψυχολογία μαρμελάδα. Και φυσικά, το μαϊευτήριο ποστάρισμα, που συνήθως συνοδεύεται από τη λεζάντα: «Η πιο ευτυχισμένη μέρα της ζωής μας!». Ποζάρεις δίπλα στη γυναίκα σου που είναι ακόμα μισολιπόθυμη απ’ την επισκληρίδιο κι εσύ κρατάς το νεογέννητο σαν τρόπαιο, λες και μόλις κέρδισες το Champions League της πατρότητας.

Και κάπου εκεί ξεκινά η κατρακύλα.

Γιατί άλλο είναι να γίνεις γονιός – και άλλο να είσαι. Άλλο να στήσεις το σκηνικό του παραμυθιού – και άλλο να συνειδητοποιήσεις ότι μόλις υπέγραψες 18 χρόνια σκλαβιάς, χωρίς ωράριο, χωρίς άδειες, χωρίς ΕΦΚΑ.

Αλλά το χειρότερο δεν είναι αυτό.

Το χειρότερο είναι ότι κάνετε παιδιά – πολλά παιδιά – όχι επειδή είστε ώριμοι, έτοιμοι, συγκροτημένοι άνθρωποι. Τα κάνετε από ανία, από κοινωνική πίεση, από “μην τυχόν περάσουν τα χρόνια και μείνουμε μόνοι”, από μια κρυφή επιθυμία να πατεντάρετε το DNA σας, μπας και σωθεί το ανθρώπινο είδος από τη δική σας διασταύρωση. Και φυσικά, από το πατροπαράδοτο «όλα τα ζευγάρια πρέπει να κάνουν παιδιά».

Όμως το παιδί, αγαπητέ γονιέ, δεν είναι αξεσουάρ. Δεν είναι το νέο σου iPhone. Δεν είναι το check στην bucket list της ενηλικίωσης. Το παιδί δεν είναι εργαλείο προβολής, ούτε άλλοθι ύπαρξης.

Και σίγουρα δεν είναι ο καημένος, μικρός σατανάς που θα αφήσεις ξαμολημένο στις καφετέριες, στα εστιατόρια, στα σουπερμάρκετ και στους παιδότοπους χωρίς κανέναν έλεγχο, να τσιρίζει, να σπρώχνει, να καταστρέφει και να ενοχλεί, ενώ εσύ – κοίτα να δεις! – κάθεσαι απαθής, πίνοντας φρέντο και κοιτώντας στο κινητό αν σου ήρθε like απ’ την Τόνια που γεννούσατε την ίδια εβδομάδα.

Γιατί, να σου πω κάτι; Δεν φταίει το παιδί σου που είναι παρορμητικό, ζωηρό, άναρχο, χωρίς φρένο. Φταις εσύ. Φταις που το έκανες και το παράτησες στον αυτόματο πιλότο. Που νομίζεις ότι “η παιδικότητα δεν έχει όρια”, αλλά ξεχνάς ότι ζούμε σε κοινωνία και όχι σε ζωολογικό κήπο.

Το παιδί δεν έχει ανάγκη να το λατρέψεις. Έχει ανάγκη να το οριοθετήσεις. Να του πεις όχι. Να του εξηγήσεις τι είναι αποδεκτό και τι όχι. Όχι να το αφήνεις να σπέρνει τον τρόμο στον παιδότοπο με τις μπουνιές και τις φωνές, επειδή “είναι παιδί και παίζει”. Όχι να μπουκάρει σε ξένες παρέες στην ταβέρνα και να κρέμεται από τις καρέκλες, ενώ εσύ χαχανίζεις από το διπλανό τραπέζι με την αδερφή σου.

Και μετά αναρωτιέστε γιατί η κοινωνία είναι αγενής, γιατί οι άνθρωποι βρίζουν τα παιδιά σας, γιατί στα καφέ ο κόσμος ζητάει άλλο τραπέζι για να απομακρυνθεί απ’ τη φασαρία που εσείς ονομάζετε “παιδική ανεμελιά”.

Μα γιατί τα παιδιά σας είναι… ανυπόφορα.

Ανυπόφορα, γιατί ποτέ δεν τους διδάξατε το “σε παρακαλώ”. Το “ευχαριστώ”. Το “συγγνώμη”. Το “σέβομαι τον χώρο, τον άνθρωπο, την κατάσταση”. Τα αφήσατε να γίνουν μικρές νάρκες σε δημόσια θέα. Να χτυπάνε, να πετάνε, να ουρλιάζουν, να απαιτούν. Να χάνουν το μυαλό τους για ένα παγωτό, για μια πλαστελίνη, για ένα iPad. Και όλα αυτά με φόντο εσάς – τους υπερήφανους γονείς – να κοιτάτε απλανώς, κουρασμένοι, αδύναμοι, ηττημένοι απ’ τα ίδια σας τα σπλάχνα.

Και το χειρότερο;

Δεν σας νοιάζει.

Δεν σας νοιάζει που δεν μπορείτε να τα μαζέψετε. Δεν σας νοιάζει που τα παιδιά σας ταλαιπωρούν άλλους ανθρώπους. Δεν σας νοιάζει που μεγαλώνετε μικρούς βασανιστές του μέλλοντος. Εσάς σας νοιάζει μόνο να φαίνεστε «καλοί γονείς». Να ανεβάζετε φωτογραφίες στις γιορτές και στα πάρτι γενεθλίων με theme Frozen και Peppa Pig. Να βάζετε quotes τύπου «το παιδί μου είναι όλος μου ο κόσμος» ενώ το έχετε παρκάρει μπροστά στην οθόνη από τις 7 το πρωί για να πιείτε καφέ με ησυχία.

Μα ο κόσμος δεν είναι Instagram. Ο κόσμος είναι εκεί έξω, στα σχολεία, στις πλατείες, στα μέσα μεταφοράς, όπου το παιδί σου – μεγαλωμένο χωρίς όριο και κανόνα – θα σπάει νεύρα, θα διεκδικεί με φωνές, θα χτυπάει αντί να συζητάει, θα ουρλιάζει αντί να εκφράζεται.

Γιατί εσύ δεν άντεξες ποτέ να κάνεις αυτό που οφείλεις: να είσαι γονιός.

Προσέξτε: Όχι φίλος. Όχι γκουρού. Όχι χαριτωμένος συνοδοιπόρος. Γονιός. Ο άνθρωπος που θα πει “όχι”, ακόμα κι αν το παιδί του τον μισήσει. Ο άνθρωπος που θα σταθεί απέναντί του, όχι με εξουσία αλλά με ευθύνη. Όχι με αυταρχισμό, αλλά με συνέπεια.

Αλλά ποιος έχει όρεξη για τέτοια; Πιο εύκολο είναι να το αφήσεις “να εκτονωθεί”. Να χτυπηθεί στο πάτωμα του Public. Να σπάσει ένα βάζο στη γιαγιά και να πεις “είναι παιδί”. Να ουρλιάζει στον παιδίατρο και να νιώθεις περήφανος που έχει “προσωπικότητα”.

Μα δεν είναι προσωπικότητα. Είναι ασυδοσία.

Και αυτό, αγαπητέ γονιέ, δεν το έφερε το παιδί στον κόσμο. Το φύτεψες εσύ μέσα του. Με την απουσία σου. Με την αδυναμία σου. Με την ανευθυνότητά σου.

Μαζί του γεννήθηκε κι ο εσωτερικός σου ναρκισσισμός. Εκείνος που σε κάνει να νομίζεις ότι επειδή έγινες γονιός, δικαιούσαι κάποιο παράσημο. Που θεωρείς πως ο κόσμος οφείλει να ανέχεται το παιδί σου παντού – από το σινεμά μέχρι το μουσείο. Που απαιτείς να σε κατανοούν όλοι, γιατί “είναι δύσκολη η γονεϊκότητα”. Λες και ήταν κανείς με το όπλο στον κρόταφο να το κάνεις.

Γιατί ναι, το να κάνεις παιδί είναι επιλογή. Το να το μεγαλώσεις σωστά είναι ευθύνη. Και το να το αφήνεις αμολητό σαν ξεχασμένη μπάλα του μπάντμιντον, είναι έγκλημα.

Παιδιά που ωρύονται από τα καρότσια στα εμπορικά. Παιδιά που πετάνε αντικείμενα από τα μπαλκόνια “για πλάκα”. Παιδιά που λένε “μαλάκα” στον παππού, κι εσύ γελάς. Παιδιά που χτυπάνε άλλα παιδιά, και λες “είναι λίγο ζωηρούλι”. Παιδιά που διαλύουν μαγαζιά και γκαρσόνια, κι εσύ παραγγέλνεις άλλη μια μπύρα λες και είσαι σε διακοπές.

Μα όχι. Δεν είναι “λίγο ζωηρά”.

Είναι το προϊόν της αδιαφορίας σας.

Και να σας πω και κάτι άλλο, για να τελειώνουμε;

Το να γεννάς παιδιά δεν σε κάνει αυτόματα άξιο σεβασμού. Το να μεγαλώνεις ανθρώπους που δεν καταλαβαίνουν τη διαφορά ανάμεσα στο είμαι παιδί και στο είμαι αγενής, είναι αποτυχία. Το να θες να σε θαυμάζουν που κατάφερες να τεκνοποιήσεις, είναι απελπισία.

Γιατί – και λυπάμαι που θα στο χαλάσω – δεν είναι κατόρθωμα να κάνεις παιδί. Ούτε ηρωισμός. Ούτε ανδραγάθημα. Είναι φυσιολογική σωματική λειτουργία. Όπως και το να πλένεις τα δόντια σου. Το κατόρθωμα αρχίζει μετά – στο πώς θα το μεγαλώσεις.

Και εκεί, αγαπητοί νέοι γονείς, έχουμε κατρακυλήσει συλλογικά.

Γιατί κάνατε παιδιά, αλλά δεν γίνατε γονείς.

Κάνατε τατουάζ με το όνομά τους, αλλά δεν μάθατε να τα αγκαλιάζετε όταν φωνάζουν. Κάνατε παιδικά δωμάτια instagramικά, αλλά δεν τους διαβάσατε ποτέ ένα παραμύθι χωρίς να βαριέστε. Βάλατε tablets στις κούνιες για να μην ενοχλούν και τα βγάλατε στην κοινωνία με την ψευδαίσθηση ότι όλα θα πάνε καλά. Ότι “θα στρώσουν μόνα τους”.

Αλλά δεν στρώνουν μόνα τους. Τίποτα δεν στρώνει μόνο του. Ούτε οι χαρακτήρες, ούτε οι συνειδήσεις. Αν δεν βάλεις όριο, πλαίσιο, φρένο, αγάπη με πειθαρχία, δεν μεγαλώνεις παιδιά. Κατασκευάζεις δυστυχισμένους ενήλικες που κάποτε ήταν ξεχασμένοι σε ένα καρότσι με οθόνη και φρυγανιά.

Και κάπως έτσι εξηγείται ο κόσμος γύρω μας.

Ο κόσμος με τους ακαλλιέργητους, επιθετικούς, ναρκισσιστές εικοσάρηδες. Που απαιτούν, φωνάζουν, δεν ακούνε, δεν ξέρουν τι θα πει διάλογος. Που μισούν τον καθρέφτη γιατί ποτέ δεν τους έμαθες να βλέπουν μέσα του. Που έγιναν ενήλικες από τυφλή ορμή, όχι από δομημένο μεγαλώσιμο.

Μπράβο, λοιπόν. Κάνατε παιδί. Συγχαρητήρια. Φωτογραφηθήκατε στο μαιευτήριο σαν να βγήκατε από διαφήμιση για σερβιέτες. Ανεβάσατε το πρώτο του χαμόγελο, το πρώτο του παπουτσάκι, το πρώτο του χεράκι. Όλα τέλεια.

Μόνο που ξεχάσατε το σημαντικότερο: πώς να είστε παρόντες. Πραγματικά παρόντες. Σκληρά, δύσκολα, άβολα, αλλά τίμια παρόντες.

Και γι’ αυτό, θα το πω όσο πιο καθαρά μπορώ:

Δεν φταίνε τα παιδιά σας. Φταίτε εσείς. Εσείς και το θλιβερό σας άλλοθι πως η γονεϊκότητα είναι απλώς μια φάση με likes.