Αν ποτέ θελήσει κανείς να αποτυπώσει σε βιβλίο τι σημαίνει “μικρή χώρα, μεγάλα καπρίτσια”, αρκεί να ρίξει μια ματιά στο εγχώριο star system του κώλου – ναι, ακριβώς όπως το ακούς: του κώλου. Διότι εδώ δεν μιλάμε για σταρ με προσωπικότητα, διαδρομή ή έστω μια σταλιά αυθεντικότητας. Όχι. Μιλάμε για κάτι μικρογραφίες, κάτι φτηνά φωτοαντίγραφα ξένων celebrities, που οι μόνες τους “αρετές” είναι τα λιωμένα γόνατα από τα πολλά σκυψίματα σε γραφεία επιφανών ανδρών και οι στρατιές δουλικών που κουβαλάνε τσάντες, σκυλιά και νεροχύτες μαζί τους για να βγει η εικόνα «βασίλισσα του lifestyle».
Και ας κάνουμε πρώτα τη σύγκριση, να γελάσουμε. Στην άλλη άκρη του Ατλαντικού, η Sarah Jessica Parker – σύμβολο μόδας, γυναίκα με καριέρα, με την iconic Carrie Bradshaw να έχει αφήσει αποτύπωμα στη συλλογική συνείδηση – πάει στο σούπερ μάρκετ με μια σακούλα στον ώμο και με εμφάνιση «όχου και δεν με νοιάζει». Χωρίς δέκα παρατρεχάμενες, χωρίς φιλιππινέζες να κρατάνε το καρότσι, χωρίς καν τον παραμικρό αέρα «ξέρετε ποια είμαι εγώ;». Και η Parker δεν το κάνει γιατί δεν μπορεί να βρει δούλες. Το κάνει γιατί ΔΕΝ ΤΗ ΝΟΙΑΖΕΙ. Είναι star γιατί δεν προσπαθεί να το αποδείξει με τόνους πλαστικού glamour και νεοπλουτίστικες χρυσές αλυσίδες στο λαιμό.
Και τώρα ας γυρίσουμε στην εγχώρια μας αθλιότητα. Στην Ελλάδα, τα “διάσημα” πρόσωπα – οι αυτόκλητες βασίλισσες της σαβούρας – έχουν υιοθετήσει μια νέα τέχνη: τη σκηνοθετημένη καθημερινότητα. Δεν πατάνε το πόδι τους στο μανάβικο της γειτονιάς αν δεν έχουν μαζί τουλάχιστον δύο βοηθούς να κουβαλάνε τις ντομάτες (λες και είναι βόμβες πλουτωνίου), τρεις να σπρώχνουν το καρότσι, μία να σκουπίζει το μέτωπο με χαρτομάντηλο και άλλη μία να βιντεοσκοπεί τη διαδικασία για να ανέβει αργότερα στα social media με hashtag #SimpleLife. Σαν να λένε: «Να! Κι εμείς άνθρωποι είμαστε! Ψωνίζουμε φακές!»
Μόνο που στη δική τους εκδοχή, οι φακές είναι βιολογικές από την Τοσκάνη, φτάνουν σε κρυστάλλινα βάζα και κοστίζουν όσο το ενοίκιο μιας γκαρσονιέρας στη Νέα Σμύρνη.
Αυτό είναι το πρόβλημα με το εγχώριο star system: η απόλυτη έλλειψη φυσικότητας. Καμία δεν έχει το θάρρος να κυκλοφορήσει με τα μαλλιά πιασμένα όπως να ‘ναι, με μια σακούλα μισοσκισμένη, με μια φόρμα που έχει δει καλύτερες μέρες. Αντίθετα, όλες – ΜΑ ΟΛΕΣ – νομίζουν πως το να ψωνίζουν στο σούπερ μάρκετ είναι casting για ρόλο στη «Δυναστεία». Μαλλί λακαρισμένο, τακούνι 12ποντο για να αγοράσουν κολοκυθάκια, βλεφαρίδα ψεύτικη να αγγίζει τα ράφια με τα μακαρόνια, και από πίσω μια παρέλαση από δούλες, παρατρεχάμενες και κολλητούς-κολλητές που λειτουργούν σαν θεατρικό χορό: «Ω, τι θεά, τι ντίβα, τι θεότητα!».
Ας μιλήσουμε λίγο και για την άλλη πλευρά του ζητήματος. Διότι όλα αυτά τα πρόσωπα που σήμερα περιφέρονται με δέκα δούλες, έχουν περάσει πρώτα από τη μεγάλη του γονάτου σχολή του “πώς να σκύβεις με χάρη”. Σκίστηκαν τα καλσόν και οι ζαρτιέρες, λιώσανε τα γόνατα από τις γονυκλισίες σε γραφεία ισχυρών ανδρών, σε χορηγούς, σε τηλεοπτικούς παραγωγούς, σε “μεγάλους” που είχαν την καρέκλα να προσφέρουν. Κι εκεί, η τέχνη του σκυψίματος έγινε βιοπορισμός. Γιατί στην Ελλάδα δεν γίνεσαι star επειδή έχεις ταλέντο. Γίνεσαι star επειδή έσκυψες σωστά, με το σωστό χαμόγελο, στον σωστό γραφειάρχη.
Και μετά, όταν το σύστημα τους κάνει την «χάρη» να τους πετάξει στο φως της δημοσιότητας, εκείνες βγαίνουν να παρελάσουν σαν βασίλισσες. Με δούλες, με φρουρούς, με παρατρεχάμενους. Σαν να πρέπει να καλύψουν με θεατρινισμούς το πόσο άδειο είναι το μέσα τους. Γιατί αν έβγαιναν πραγματικά μόνες τους, με μια σακούλα σούπερ μάρκετ, χωρίς το τσίρκο γύρω τους, κανείς δεν θα τις αναγνώριζε. Και αυτό είναι το μεγαλύτερο τους άγχος: η αφάνεια.
Πόσο γελοίο είναι, λοιπόν, να βλέπεις μια «διάσημη» να πηγαίνει στη λαϊκή αγορά με συνοδεία; Σαν στρατηγός που κατακτάει το Μαρούσι. Τρεις να κρατούν το πορτοφόλι, δύο να κουβαλούν τις ντομάτες, και η ίδια να περπατάει ανάλαφρη, χαμογελαστή, με την πόζα που νομίζει ότι θα κοσμήσει το εξώφυλλο περιοδικού. Μόνο που το αποτέλεσμα δεν είναι glamorous· είναι γελοίο. Είναι μια φτηνή μίμηση, μια αποτυχημένη απόπειρα να παίξουν το παιχνίδι των πραγματικών stars – εκείνων που δεν τους καίγεται καρφί αν βγουν με παντόφλες.
Και εδώ είναι η μεγάλη διαφορά: στο εξωτερικό, ακόμα και οι πιο σπουδαίοι stars επιλέγουν συχνά την απλότητα. Στην Ελλάδα, οι “διάσημες” κάνουν performance ακόμα και για να αγοράσουν χαρτί υγείας. Και το χειρότερο; Το κοινό, αντί να γελάει με το θέαμα, συχνά το χειροκροτεί. Γιατί σε αυτή τη χώρα, το να φέρεσαι σαν καρικατούρα είναι αναγνωρισμένο κοινωνικό στάτους.
Ας μην ξεγελιόμαστε. Πίσω από όλο αυτό το «glamour» κρύβεται μια τεράστια ανασφάλεια. Αν μια Sarah Jessica Parker μπορεί να βγει με το μαλλί αχτένιστο και να μη χάσει ούτε στο ελάχιστο τη λάμψη της, οι δικές μας δεν μπορούν. Γιατί η λάμψη τους δεν είναι δική τους. Είναι δανεική. Είναι προιόν σκηνοθεσίας, δούλων και παρατρεχάμενων. Είναι μια ψευδαίσθηση που καταρρέει με το πρώτο “όχου και δεν με νοιάζει”.
Και κάπου εδώ, έρχεται το ερώτημα που όλοι θέλουμε να φωνάξουμε: Μαρή; Κάπου ώπα! Δεν είσαι η Κλεοπάτρα. Δεν κουβαλάς τον Νείλο στις πλάτες σου. Είσαι απλά μια κυρία που χρωστάει στην εφορία, που έκανε την καριέρα της στα τέσσερα, και που τώρα παριστάνει την “ντίβα” για να βρει κανέναν νέο χορηγό. Γιατί τόσο θέατρο για μια σακούλα πατάτες;
Η σκληρή αλήθεια είναι πως το ελληνικό star system δεν έχει καμία αυθεντικότητα. Δεν υπάρχουν πραγματικοί stars, μόνο προσωπεία. Μόνο καρικατούρες που έμαθαν να μιμούνται τις ξένες σταρ, χωρίς να έχουν καταλάβει το πιο βασικό: οι αληθινές σταρ δεν χρειάζονται δούλες για να λάμψουν. Λάμπουν από μόνες τους. Στην Ελλάδα, οι δικές μας χρειάζονται στρατιές για να τους φτιάχνουν τον καφέ και να τους κρατάνε την τσάντα, γιατί αλλιώς θα καταρρεύσει όλο το αφήγημα.
