Μία φορά κι έναν καιρό, η αποτοξίνωση ήταν κάτι που έκανε η Μαρινέλλα μεταξύ δύο εμφανίσεων στο Διογένης Studio, πίνοντας λεμονόνερο και κάνοντας σάουνα για να φύγει το μακιγιάζ, το κρασί και τα υπολείμματα από τα νεύρα του Καρβέλα. Ήταν μια προσωπική υπόθεση, μια σιωπηλή επανάσταση του συκωτιού που αποφάσιζε ότι ήρθε η ώρα να κλείσει για ανακαίνιση.
Σήμερα όμως, η αποτοξίνωση είναι μια δημόσια ιεροτελεστία. Ένα lifestyle statement. Μια πλατφόρμα. Ένα Instagram story με φίλτρο beige και caption “day 253 sober” με emoticon ένα φύλλο ελιάς και μια καρδιά. Κάποτε μας έλεγαν πόσο πίνουν. Τώρα μας λένε πόσο ΔΕΝ πίνουν. Και μάλιστα με στόμφο ευαγγελιστικό, λες και απέχουν από το αλκοόλ αλλά συμμετέχουν σε Σταυροφορία.
Αλήθεια τώρα: πότε γίναμε όλοι αλκοολικοί χωρίς να το καταλάβουμε; Πότε πήγαμε από το «θα πιω ένα ποτηράκι να χαλαρώσω» στο «γεια σας, λέγομαι Τάκης και είμαι 843 μέρες sober» με χειροκροτήματα και ρυπαρά ντοκιμαντέρ στο TikTok;
Sober ο ένας, sober ο άλλος… τι στον π@@τσο πια;
Το χρονικό μιας τάσης
Ξεκινάει αθώα. Ένα ποστ: «Μπήκα σε αποτοξίνωση από το αλκοόλ, για μένα». Και λες, «μπράβο βρε αγάπη μου, καλά έκανες». Μετά ανεβάζει δεύτερο ποστ: «40 μέρες χωρίς σταγόνα. Δεν είμαι πια σκλάβος του κρασιού». Οκέι. Καλή συνέχεια. Στο τρίτο ποστ όμως αρχίζεις να ιδρώνεις: «Όσοι ακόμα πίνετε, κάντε την ενδοσκόπησή σας. Όλοι κρύβουμε κάτι πίσω από το ποτήρι». Δηλαδή τι; Πίνω ένα spritz κι έχω daddy issues; Πίνω prosecco και έχω τάσεις φυγής; Πίνω κρασί και έχω καταπιεσμένη ερωτική επιθυμία για την ξαδέρφη μου από το Καρπενήσι;
Κι εκεί καταλαβαίνεις ότι η αποτοξίνωση δεν είναι απλώς μια διατροφική επιλογή. Είναι θρησκεία. Με κήρυκες, με πιστούς, με μοναστήρια (λέγε με wellness retreats στο Πήλιο) και με τοξοβόλους στο Twitter που κατακεραυνώνουν όποιον τολμήσει να πιει μοχίτο στο ηλιοβασίλεμα.
Παλιά, αν έλεγες “ήπια λίγο παραπάνω χτες”, σήμαινε ότι πέρασες καλά. Σήμερα, αν τολμήσεις να παραδεχτείς ότι ήπιες δύο ποτά με άδειο στομάχι, σε κοιτούν σαν να είσαι τοξικός άνδρας που βάζει ταμπόν σε μπολ με νερό για να σαμποτάρει τις φεμινίστριες.
Το ποτό έγινε το νέο τσιγάρο. Σύντομα θα έχουμε μπουκάλια κρασιού με φώτο το συκώτι σου να ουρλιάζει: “Μην το κάνεις! Σκέψου τα εγγόνια σου!” Θα σε ρωτάνε στις συνεντεύξεις: “Πίνετε;” και θα απαντάς «μόνο σε κοινωνικές εκδηλώσεις που με καλούν με RSVP και έχουν και ρεσεψιόν». Μαρή; Σοβαρά τώρα;
Και τα μπαρ; Τι θα απογίνουν τα μπαρ; Θα γίνουν mocktail stations με ανθρακούχο νερό από Ισλανδική πηγή και infusion από μαραθόριζα. Με barman που λέγεται «facilitator της εμπειρίας νηφαλιότητας» και φοράει λευκό λινό σαν να χειρουργεί το τραύμα σου με παγάκια. Εγώ στην θέση του, θα γινόμουν Σάρον Στόουν στο Basic Instict με τον παγοκόφτη και το βλέμμα του τρελού…
Πλέον σε κάθε βιογραφικό στα social (και κυρίως στο LinkedIn και στο Instagram — κοινώς, το Threads), θα βρεις το Sober since 2021 δίπλα στο yoga lover και vegan (95%). Η αποχή δεν είναι πλέον επιλογή, είναι brand. Είσαι sober όχι γιατί κουράστηκες να γλείφεις το πλακάκι της τουαλέτας στις 5 τα ξημερώματα του Σαββάτου, αλλά γιατί το λέει ο coach σου που σε βοηθάει να διαχειρίζεσαι την toxic masculinity του κρασιού Μοσχοφίλερο. Τον μούτσο τον εκλαίγανε, δύο τρεις καπεταναίοι κοινώς!
Έχουν φτιάξει και merch. Μπλούζες που γράφουν Alcohol is so last season, κούπες που λένε Caffeine is my only drug, tote bags με quotes από τον Ναπολέοντα (ή την Κιμ Καρντάσιαν — ανάλογα ποιον θεωρείς πηγή σοφίας). Η αποχή είναι η νέα σεξουαλικότητα: δεν έχει σημασία τι κάνεις, αλλά πώς το δηλώνεις.
Ο καημένος ο κοινωνικός πότης: αυτός ο καταραμένος ενδιάμεσος
Και κάπου εκεί βρίσκομαι εγώ, εσύ και κάτι χιλιάδες άλλοι. Οι κοινωνικοί πότες. Αυτοί που πίνουν δύο ποτά και πάνε σπίτι τους. Αυτοί που αγαπούν το κρασί αλλά δεν έχουν σκότωσε-τη-μάνα-μου αναμνήσεις από τα μπουκάλια. Αυτοί που απλώς… δεν έχουν δράμα.
Κι όμως, ο κόσμος δεν τους αντέχει. Είσαι αδιάφορος. Αν δεν είσαι sober warrior ή drunken survivor, δεν πιάνεις καν χώρο στην κουβέντα. Σαν να πας σε pride και να είσαι στρέιτ με κοπέλα: κανείς δεν ξέρει τι να σε κάνει. Δεν είσαι ούτε ένοχος, ούτε ήρωας.
Είσαι απλώς… functioning. Κι αυτό δεν πουλάει.
Η νέα ενοχή: το hangover
Έχεις ξυπνήσει ποτέ με πονοκέφαλο μετά από τρία κοκτέιλ και το πρώτο που σου έρχεται στο μυαλό είναι… η ενοχή; Όχι επειδή ήπιες πολύ. Αλλά επειδή έπιασες πάτο ηθικά. Θες να σηκώσεις ένα πλακάτ: “Δεν είμαι αλκοολικός! Απλώς χόρεψα λίγο παραπάνω στους ρυθμούς της Madonna!”
Παλιά το hangover ήταν απόδειξη ότι πέρασες καλά. Τώρα είναι λόγος να πας ψυχοθεραπεία και να ψάξεις trauma στο παρελθόν σου. Μην τυχόν και ήταν απλώς η βότκα με Red Bull, όχι. Κάτι κρύβεις.
Η καλή κοινωνία της νηφαλιότητας
Φυσικά, όλο αυτό έχει και τα κοινωνικά του στρώματα. Δεν είναι όλοι sober με τον ίδιο τρόπο. Οι φτωχοί κάνουν αποτοξίνωση γιατί δεν έχουν λεφτά για ποτό. Οι πλούσιοι την κάνουν με detox χυμούς από το Κολωνάκι και θεραπευτές από την Πόλη των Αγγέλων (τη Λυκόβρυση, όχι το LA).
Και πάντα κάπου εκεί, το βλέμμα του influencer: «Νιώθω άλλος άνθρωπος χωρίς αλκοόλ. Η ενέργειά μου άλλαξε. Μπορώ να κοιμηθώ. Μπορώ να αναπνεύσω. Μπορώ να είμαι παρούσα». Βρε, μήπως απλώς κοιμάσαι πιο νωρίς γιατί γέρασες και δεν στο λες; Κάπου εδώ σε κοιτάω και γελάω να ξέρεις.
Η ουσία; Το ποτήρι έγινε πολιτική δήλωση. Πίνεις; Είσαι πιθανώς τοξικός, απωθημένος, συναισθηματικά ανάπηρος. Δεν πίνεις; Είσαι ήρωας, survivor, φάρος ελπίδας για τις γενιές που έρχονται.
Πριν πιεις ένα gin tonic, πρέπει να ρωτήσεις:
• Είναι τοπικό το τζιν;
• Ποια είναι η carbon footprint του αγγουριού;
• Μήπως το τονικό νερό έχει αδερφή που ψήφισε ΝΔ;
Το ποτό έχει γίνει η νέα φάβα: κοινωνικά παρεξηγημένο, θρεπτικό αλλά ύποπτο.
Όχι, δεν κοροϊδεύουμε την αποτοξίνωση όταν γίνεται για λόγους υγείας. Αν έχεις περάσει δύσκολα, μπράβο σου που τα κατάφερες. Αλλά δεν είναι ανάγκη να κάνεις την κάθε σου σταγόνα απουσίας αλκοόλ… ευαγγέλιο.
Γιατί στο τέλος της ημέρας, είτε πίνεις, είτε όχι, η ζωή παραμένει το ίδιο δύσκολη και το ίδιο αστεία. Και αυτό, ναι, αξίζει να το πιεις στο όνομά του — έστω και με σόδα.
Άντε στην υγειά μας, νηφάλιοι και μη.
Αρκεί να μην το κάνουμε τατουάζ. Ναι; Ήρεμα τα λέω.