Θέλησα να προσδιορίσω την αναγκαιότητα του καλλιτέχνη και οποιουδήποτε δημιουργού με τον όρο καλλιτέχνης και σκέφτηκα τι θεωρώ εγώ καλή τέχνη;

Όταν θέλω να ορίσω αυτή την έννοια με μια λέξη θεωρώ κάποιον που κάνει κάτι καλό. Και μάλιστα αφορά κάτι καλό για πολλούς αν όχι όλους για να θεωρείται καλός καλλιτέχνης είτε είναι εικαστικός, είτε αρχιτέκτονας, είτε ποιητής, είτε περφόρμανς ακόμα και όλων των άλλων κατηγοριών επαγγελμάτων που σχετίζονται με αυτόν τον χαρακτηρισμό.

Αν το σκεφτούμε έτσι σχεδόν όλα σχετίζονται με την δημιουργία και μάλιστα του καλού προς εμάς πρώτα από όλα και μετά προς τους άλλους.

Ο καλλιτέχνης πότε εκφράζει κάτι συγκεκριμένο και πότε κάτι πιο αφηρημένο όπως μια ιδέα ή κάποια έννοια.

Όμως πως μπορεί να οριστεί το καλό; Γιατί θεωρούμε ότι το καλό όπως το σκέφτομαι εγώ είναι απαραίτητα και το καλό κάποιου άλλου και πολύ περισσότερο το καλό πολλών άλλων;

Πόσες φορές που θεώρησες κάτι που κάνεις για καλό έφερε τα αντίθετα αποτελέσματα; Δεν έχει συμβεί ήδη σε πολλές περιπτώσεις και το αποτέλεσμα δεν είναι παρά η απογοήτευση;

Τι θα συμβεί όμως αν στην θέση της πολύ δύσκολης αυτής έννοιας να εκφραστεί βάλουμε την έννοια της λέξης θέλω; Τότε το προηγούμενο ερώτημα γίνεται αν το θέλω το δικό μου είναι το καλό για κάποιον άλλον ή αλλιώς το θέλω το δικό μου είναι απαραίτητα και το θέλω κάποιου άλλου;

Για να ξέρω τα θέλω οποιοδήποτε άλλου και δεν εννοώ μόνο ανθρώπου αλλά και ζώου και φυτού και ακόμα και του πλανήτη θα έπρεπε να ξέρω πολύ καλά όλα αυτά τα ίδια.

Αλλά ας σκεφτούμε μόνο τον άνθρωπο για αρχή. Ο καθένας τα θέλω του τα ορίζει σύμφωνα με τις ανάγκες του που δεν αποτελούν κοινό παρονομαστή για όλους.

Επειδή οι ανάγκες έχουν διαφορετική αφετηρία και προτεραιότητα και συσχετίζονται συνήθως και με άλλες ανάγκες καθιστούν εμφανή την αντίθεση μεταξύ του καλού του ενός με του άλλου.

Για τον ίδιο λόγο διαφέρει η οπτική μεταξύ δύο διαφορετικών χαρακτήρων για το ίδιο γεγονός ή έργο ή ιδέα. Η διαφορετική οπτική δημιουργεί συγκρούσεις και αντιφάσεις καθώς το καλό για τον έναν δεν είναι για τον άλλον ή ακόμα και το αντίθετο.

Έτσι υπάρχει ρευστότητα στο γεγονός πως θα εισπραχθεί αυτό που θα δημιουργήσεις. Μα τότε γενάτε το ερώτημα, δεν υπάρχει η έννοια του γενικού καλού;

Φυσικά και υπάρχει αρκεί να γνωρίζεις τις ανάγκες του άλλου και την σχέση τους με τις δικές σου.

Η λύση στο τεράστιο αυτό πρόβλημα θα ήταν πολύ απλή αν μπορούσαμε να έχουμε την ίδια οπτική με τον άλλον. Εκ των πραγμάτων δεν συμβαίνει αυτό αλλά θα βοηθούσε να έχουμε και την δική του οπτική.

Αν αυτό μπορούσε να συμβεί θα είχαμε μια παραπάνω πληροφορία για οποιοδήποτε θέμα και άρα και καλύτερη εικόνα της πραγματικότητας του θέματος και όσο περισσότερες οπτικές μπορούμε να εισάγουμε τότε δημιουργείται η σφαιρικότητα της εικόνας με αποτέλεσμα την κοινή οπτική και άρα το κοινό καλό.

Όμως τι γίνεται όταν το γενικό καλό μιας ομάδας είναι το κακό μιας άλλης;

Το πρόβλημα έχει μια αναγωγή σε ευρύτερο επίπεδο. Η ίδια συνεργασία μεταξύ ομάδων πια έχει σκοπό την διεύρυνση των γνώσεων για να δημιουργηθεί αυτή η νέα ευρύτερη σφαιρικότητα.

Έτσι δημιουργείται ένα σύστημα αλληλεπίδρασης και αλληλεξάρτησης με κοινό σκοπό το καλό όλων.

Όμως αυτό μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι ανά πάσα στιγμή εμείς οι ίδιοι θα πρέπει να υπάρχουμε σε κάθε επίπεδο σφαιρικής οπτικής δηλαδή να μπορούμε να διακρίνουμε όλων τις ανάγκες ανά κλίμακα αλλά και την θέση μας ανάμεσα τους.

Όμως αυτό έχει σαν απαραίτητη προϋπόθεση να μπορούν και όλοι οι υπόλοιποι να έχουν την ίδια δυνατότητα για να μπορεί να υπάρξει συνεργασία ώστε να μπορεί ο καθένας να κατανοεί την οπτική του άλλου.

Αυτό θα μπορούσε να πει κάποιος πως είναι δυνατόν; Δεν μπορεί παρά να γίνει σταδιακά με την αλληλεπίδραση ο καθένας στο επίπεδό του. Έτσι δημιουργούνται οι κοινωνικές συναναστροφές, τα κοινά ενδιαφέροντα και ότι ομαδοποιείται δημιουργεί μια ομάδα που ανήκει σε συγκεκριμένο επίπεδο. Η εικόνα που θα είχαμε θα ήταν σφαίρα μέσα στην σφαίρα και κάθε φορά όταν εξελισσόταν μια ομάδα βαδίζοντας προς το πιο μεγαλύτερο διευρυμένο επίπεδο θα προχώραγε προς στην επόμενη στιβάδα και έτσι θα δημιουργούταν μια κίνηση προς κάποια κατεύθυνση είτε έξω είτε μέσα από κάποια άλλη. Είναι ακριβώς το ίδιο με αυτό που λέμε ταξίδεψα και άνοιξαν οι ορίζοντές μου και μάλιστα άνοιξαν περισσότερο όταν ταξίδεψα και πέρα του Ελλαδικού χώρου.

Πως μπορεί να γίνει αυτό θα ήταν ένα ακόμα ερώτημα.

Με μια λαϊκή έκφραση να μπούμε στα παπούτσια του άλλου. Για να το κάνεις αυτό αρκεί να μελετήσεις εσένα τον ίδιο. Όλοι έχουμε κοινά χαρακτηριστικά και αυτό που βλέπουμε στους άλλους είναι η σύγκριση με μας, αν αντί να συγκρίνουμε ή να κρίνουμε απλά παρατηρούσαμε θα μαθαίναμε περισσότερα για τους άλλους αλλά και για μας.

Έτσι ενώ έχουμε διάφορα μέλη στο σώμα μας δεν μας χαρακτηρίζει το ένα μέλος του σώματος μας αλλά ολόκληρη η μορφή μας. Άσχετα που στην εποχή μας οι χαρακτηρισμοί πλέον αφορούν κάποιο μέρος του σώματος ή του χαρακτήρα ή του επαγγέλματος και όχι όλης της οντότητας μας. Αυτό που κάναμε μέχρι τώρα να διαχωρίσουμε τον εαυτό μας από το όλο είναι να διαχωρίσουμε και το καλό του ενός από τον άλλον.

Διαχωρίσαμε ακόμη και τον άνθρωπο από την υπόλοιπη φύση, αλλά και όλα αυτά από τον πλανήτη μας, αλλά και τους πλανήτες μεταξύ τους και κατ επέκταση εμάς από το σύμπαν.

Έτσι με αυτήν την ελάχιστη ποσότητα του εαυτού που αναγνωρίζουμε φαντάσου πόσο μακριά από την αλήθεια κατευθυνόμαστε και πόσο μικρή είναι η πιθανότητα να γνωρίζουμε το οποιοδήποτε καλό.

Έτσι τίποτα δεν μπορεί να αναπτυχτεί ούτε να διευρυνθεί αφού το ένα καταπατά τον χώρο του άλλου αντί να κινούνται και να διευρύνονται μαζί επεκτείνοντας την εμβέλεια τους κι αν σου θυμίζει κάτι αυτό είναι το ίδιο το σύμπαν που κινείται και διευρύνεται. Και δεν κάνει μόνο αυτό αλλά δημιουργεί, καλλιτεχνεί και αλληλεπιδρά.

Που είσαι εσύ σε αυτήν την εικόνα;

Όλη η τέχνη αφορά όλες αυτές τις βαθμίδες σε όποια θέση κι αν βρίσκονται γιατί ο καθένας αποκωδικοποιεί ανάλογα με την βαθμίδα συνειδητότητας του. Δίκαια λέγεται ότι η τέχνη είναι τροφή της ψυχής και παραμένει αναλλοίωτη εκφράζοντας συνεχώς κάθε ευρύτητα της και κάθε εκδήλωσης της ύπαρξης.

Ο καλλιτέχνης καλείται να εκφράσει διαισθητικά τις ίδιες τις ιδέες αποδίδοντας με περισσότερες από μια οπτική αυτό που επικοινωνεί διευρύνοντας την σκέψη και την γνώση σε πεδία που όλοι δύνανται να έχουν πρόσβαση με την οπτικοποίηση τους. Όσο μεγαλύτερη η αγάπη για το έργο του, τόσο πιο λεπτομερής η απόδοση της ιδέας. Η αγάπη για το έργο κινεί προς την εμβάθυνση της ουσίας αναδύοντας την στο έργο του. Έτσι έχει τοποθετηθεί σφαιρικά στην ιδέα που εκφράζει. Ο δημιουργός γίνεται καλλιτέχνης με την ευρεία έννοια και εξυπηρετεί στο κοινό καλό.

Photo Credits: Αντώνης Διάσκουρης